Kazablanka,Marakeş, Şafşavan ve Suvayr’da 3 Gece 4 Günlük Fas Seyahatim
Mavi şehir Şafşavan’ın, argan ağaçlarının, Game Of Thrones’ın platosunun, kuskusun ülkesi, Kuzey Afrika’da bulunan, yıllarca Fransızlar tarafından sömürülen, nüfusunun %97’si müslüman olan Fas’tayız.
29 Ekim’de 4 günlük bir program yaparak, Kazablanka varış, Marakeş dönüş olarak biletlerimizi THY’den aldık. Fas ve tüm şehirlerine gidiş için 2 doz Prizer ya da son 24 saat için negatif test gerekmekteydi, bu bilgiyi uçuşumuzdan bir gün önce herhangi bir değişiklikte sorun yaşamamak adına THY’den ve Fas konsolosluğundan teyit ettik.
THY ile, İstanbul’dan sabah uçuşu yaparak 5,5 saatlik mesafede olan Kazablanka’ya indik. Hedefimiz uçaktan iner inmez taksi ile Kazablanka merkeze varıp, şehri gezmeden orada bulunan CTM (Özel otobüs garı) ile 6 saat uzaklıktaki mavi şehir Şafşavan‘a akşam yolculuğu yapmaktı. Planımızı bu şekilde yapmakta iki maksadımız vardı… Birincisi pandemi nedeniyle akşam 11’den sonra sokağa çıkma kısıtı vardı ve bilmediğimiz bir yolda araç kiralayarak bu süreyi aşabilirdik. İkincisi de bloglarda okuduğumuz kadarıyla çok fazla trafik polisi çevirisi olduğu ve rüşvet koparmaya çalıştıklarıydı. Ayrıca havalimanındaki global araç kiralama firmalarının 6 bin dolar kadar depozitoyu kredi kartımıza ipotek koyacaklarını ve araç tesliminde blokajın bir miktarını türlü bahanelerle aldıklarını duymuştuk. Üzerine bir de şehirlerin birbirine olan uzaklığından dolayı günlerimizi efektif kullanmak adına gidiş ve dönüş farklı şehirlerden planlamıştık, araç teslimi zora girecekti. Tüm bu nedenlerden dolayı otobüs ve taksi kullanmaya yönelmiştik ki planlarımıza uyamadık, terslikler peşimizi bırakmadı.
Havalimanından taksiye binmek istedik ama bloglarda bahsi geçen fiyatların çok ötesindeydi merkeze varış ücreti. Kazablanka Havalimanı ile merkez arası ort. 25 km ve kur TL ile Fas Dirhem‘i başabaş iken 300 Dirhem teklif ettiler. Şehirde pazarlık çok iş gördüğü için 100 Dirhem teklif ettik ve 150’ye anlaşıp bir başka yolcu ile paylaşımlı olarak yol almaya başladık. Biz bu durumu kabul ettik ikinci binen müşteri olarak ama ilk müşteri durumdan hoşnut gözükmüyordu. Üstelik yakın yerlere gitmemize ve en başta tek binmiş olmasına rağmen bizden fazla ödeme yaptı taksiye. Buraya kadar her şey kısmen normaldi ama taksi ile iki CTM’e gitmemize rağmen otobüs bulamadık. En erken sonraki güne farklı şehir merkezlerini de dolanarak 8 saatte varan bir otobüs teklif edilince trenle mi gitsek dedik ama o da vardığımız şehirden tekrar taksi kiralayıp Şafşanan’a varmamızı gerektiriyordu ve oldukça pahalıydı (500 Dirhem yaklaşık).
Son çare araç kiralamaya yöneldik ve CTM’de buluna bir araç kiralama ofisine girdik. Uzun süren pazarlıklar neticesinde 3 gün 1700 Dirhem kiralama, 4000 Dirhem de depozito ödeyerek Renault Clio bir araç kiraladık. Araç teslimi için de Marakeş olarak anlaştık. Araçla ve teslimle alakalı herhangi bir sorun yaşamadığım için gönül rahatlığıyla aile işletmesi olan bu firmanın bilgilerini sizlerle paylaşıyorum.
Fued Rent A Car/Kazablanka: 0662 24 47 82
Aracımızı Kazablanka merkezinden kiraladık ve bizimle yaklaşık fiyatlarda olan benzin dolumu yaparak Şafşavan‘a doğru yola koyulduk. Her şehir girişinde, yaklaşık saat başı polis çevirileri ile karşılaşarak 6 saatte Şafşavan’a vardık. Yolculuğumuzun son bir buçuk saati sokağa çıkma kısıtlamalara denk gelmesine rağmen hem Türklere olan sempatiden, hem de herhangi bir güvenlik sorunu sezmediklerinden ve otel rezervasyonumuzda olduğundan cezasız kontrolleri geçtik. 2 çeviride polis özellikle bana iyi olup olmadığımı sordu, kadın olmamla alakalıydı sanırım.
Şafşavan
Mavi şehire gece giriş yaptık ve direkt meydanda bulunan otelimize yerleştik. Şafşavan’ın tarihini, gezi destinasyonlarını anlatacağım ama öncelikle bu mavi şehirde konakladığımız otelden bahsetmek istiyorum.
Şafşavan Otel
Otel rezervasyonumuzu @bookingcom ’dan yaptık. Ödeme riski almamak adına ve filtreleme özelliği ile “alkolsüz, merkez” gibi arama kriterlerinden dolayı yurt dışı seyahatlerimde bu uygulamayı kullanıyorum. Şehrin merkezinde, turistik yerlere yürüme mesafesinde olması ve kahvaltı, bizim bu tatil için önemli kriterlerimizdendi. Otel ile alakalı müşteri yorumları uygulamada yüksek oranda iyiydi ve puanı 9,7 idi. Yorumlarda ilgi ve alakaya özellikle vurgu vardı, çok haklıylarmış… Standart bir oda kiralamamıza rağmen, suit müsait olduğundan fark ödemeksizin orayı verdiler.
Otel konumu itibari ile çok iyiydi, önünde aracımız için park yeri vardı ki bu Şafşavan için pek mümkün olan bir durum değil. Oda temiz ve büyüktü. Teras manzarası ve konsepti şehrin ambiyansına çok uygundu. Kahvaltı da çeşitli ve lezzetliydi. Personel ülkede hizmet sektöründe çalışan diğer kişilere göre çok samimiydi. Bahşiş bile kabul etmedi. Özellikle Kazablanka ve Marakeş’te yol gösterenler bile para bekleyebiliyor.
Fas’ın en turistik şehirlerinden mavi evleriyle meşhur Şafşavan 💙
Şafşavan turistik yerler tam liste 👇🏻
🔹Medine denilen şehrin dar sokaklarında gezin.
🔹Yerel pazarları gezin.
🔹Uta El-Hammam’da (meydana verilen isim yemek yiyin.
🔹Kasbah müzesini gezin ve aynı yerde bulunan kaleye çıkın, zindanları gezin.
🔹Büyüleyici ezan duası, estetik ve farklı tarzda minaresi ve gayri müslimlere kapalı olması ile bilinen Al Maajid Al Aadam/Ulu Cami’yi gezin.
🔹Ras el Ma manzarası ve buz gibi nehriyle şehrin en güzel manzarasına sahip. Ayrıca burada çamaşır yıkayan kadınların sıra dışı manzaralar vadettiğini söyleyebilirim.
🔹İspanyol Cami de şehrin başka bir açısında bir manzara için gitmeye değer.
Şafşavan sokaklarını karış karış gezdikten sonra rotamızı Kazablaka‘ya çeviriyoruz tekrar. Eğer vaktiniz varsa Şafşavan’a bir kaç saat mesafede olan Cebelitarık Boğazı’nın olduğu şehir Tanca, Fes ve Meknes’e gidebilirsiniz.
Gündüz yolculuğu yaptık ve gidiş yolunda saat başı çevirmeler yarım saatte bire yükseldi. Yollar çok düzgün, trafik tabelaları yeterli ama çeviriler çok yorucu. Önümüzdeki yük aracını geçerken kural ihlali yaptık ve polis pusudan çıkıp bizi durdurdu. Asıl maksadı cezadan çok rüşvet koparmaktı… Hatamız dışında hızlı gittiğimizi idda etti. Ülkede Arapça, şehir şehir Berberice kullanılsa da devlet çalışanları ve polisler genelde Fransızca konuşuyor. Önce rüşvet için şanslarını zorluyorlar ama anlaşamadığınızı görünce genelde turistleri salıyorlar diye okumuştuk. Tam da öyle oldu ve 400 Dirhem cezadan kurtulduk.
Kazablanka
Kazablanka Fas’ın modern yüzü… Turistik çok seçenek yok ama dünyanın ikinci büyük mescidi olan II. Hasan Camii burada📍 Burada konaklama planlamadık ve Marakeş’e geçeceğimiz günün yarısını burada geçirdik.
II. Hasan Camii Atlas Okyanusu’nın üzerinde bulunuyor. Fransız mimar Michel Pinseau tarafından tasarlanan ve Bouygues tarafından inşa edilen cami, Atlantik kıyısında denizin doldurulması ile elde edilen bir alan üzerine inşa edilmiş.
Aynı anda 25.000 kişinin cami içinde 80.000 kişinin avluda namaz kılmasına olanak verecek derecede geniş olan caminin minaresi, 210 metrelik uzunluğu ile dünyanın en uzun minaresine sahip. Fas’ta büyük etkisi olan Kral 2. Hasan’ın bir rüyası üzerine yapımına başlanan bu muhteşem cami, kralın rüyasına uygun şekilde İslâm’ın simgesi olarak, 4’te 3’ü Atlantik Okyanusu’nun üzerine inşa edilmiş.
1980 yılında yapımına başlanan camiinin üzeri açılabilir konumda inşa edilmiş. İki katlı cami Fas’ın karakteristik özelliklerini barındırıyor. Yapımı on üç yılda tamamlanan cami suni platform üzerinde inşa edilmiş ve tam anlamıyla suyun üstünde duruyor. Caminin zemini yüksek mukavemetli camdan yapılmış, böylece ziyaretçilerin okyanusun dalgalarını ve sualtı sakinlerini görebilme imkânı oluyor.
Her vakit girip namaz kılmak mümkün, müslüman olmayanlar dışında caminin inşaatı çok maliyetli olduğundan 12 Euro giriş ücreti alınıyor.
Camiyi de gezip Kazablanka’dan Marakeş’e geçtik. Marakeş’te gezdiğimiz noktaları anlatmadan önce konakladığımız otelden bahsetmek isterim.
Marakeş
Marakeş Otel
Marakeş’te hem şehrin dokusuna uygun olması hem de Medina bölgesindeki gezilecek noktalara yakın olması nedeniyle tercihimizi riaddan yana kullandık. Riad; eskiden kalabalık ailelerin yaşadığı, farklı büyüklükte odaları ve avlusu olan geleneksel evlere verilen isim. Bizim tercihimiz de yine @bookingcom dan rezerve ettiğimiz @riadmedinaart oldu. Seçtiğimiz restoranlara, gezilecek yerlere yürüme mesafesinde oluşu, mimarisi, çeşitli, yöresel ve kaliteli kahvaltısı, temizliği ve ilgili personeli ile biz memnun kaldık.
Otel yetkilileri ilk gün çevreyi tanımamız için sokaklarda küçük bir tur attırdı, bu da bizi birilerine danışıp bahşiş vermekten kurtardı. Malesef burada halkın bile bu tarz bir beklentisi olabiliyor. Bölgede kapkaçdan çok şikayet eden olmuştu forumlarda ama otel bölgesi tamamen kameralarla izlendiğinden biz herhangi bir rahatsızlık yaşamadık. Ama geceleri çok sessizlik çöküyor ve bu insanı biraz rahatsız ediyor.
Fas/Marakeş Yemek
Fas ile alakalı gelen soruların başında hijyen ve yemek geliyordu. Gezdiğim Orta Doğu ülkelerine kıyasla Fas, Marakeş meydanı dışında temizdi diyebilirim. Hijyen konusu oldukça göreceli bir kavram… Bizde de nasıl sokak yemeklerine karşı herkes aynı fikirde değilse orada da öyle. Lüks restoranlar kadar seyyar satıcılarından da meşhur olanları vardı. Otel kahvaltıları dışında hem salaş hem de lüks mekanlar deneyimledik. Google ve Tripadvisor puanlarını ve yorumlarını referans aldık ve seçimlerimizin hepsinden memnun kaldık. Popülasyon Arap olsa da çok baharat hakim bir mutfakları olmadığını söyleyebilirim. Tatlı, ekşi bir arada çokça yemekleri var. Ekmekleri çok çok başarılı, etleri de coğrafyaya bağlı olarak çok lezzetli. Mutfaklarında mısır unu da oldukça kullanılıyor. Nane çayının da müdavimi olduğumu söylemek isterim.
Deneyimlediğimiz yemeklerin bir kısmı bu videodakiler ama deneme fırsatım olmayan yöresel yemekleri de listeledim 👇🏻
▫️Tajin
▫️Tangia
▫️Kuskus
▫️Zaalouk
▫️Şermulabalık
▫️Harira
▫️Bastilla
▫️Makkuda
▫️Msemme
▫️Khobz
▫️LimonluZeytinliTavuk
▫️Nane Çayı
▫️Bisara
▫️Salyangoz Çorbası (Malikilere caiz, Hanefilere değil)
▫️ Kaab el Ghazal
▫️Brivat
▫️Şebakia
▫️Bağrir
▫️Harşa
▫️Loubia
▫️Kefta (Bizim köfte)
Vaktiniz, imkanınız dahilinde hepsini deneyimlemenizi öneririm.
Evlilik yıl dönümümüz için Dar Cherifa‘yı tercih ettik ve ambiyansı da yemekleri de çok beğendik. özel bir akşam yemeği planı yaparsanız tavsiyemdir.
Marakeş’te gezilecek yerler tam listeyi veriyorum 👇🏻
▫️Djemaa El Fna Meydanı: Medinanın merkezi bu meydandır. Meydanda yılan oynatıcıları, açık kuaför dişçiler, sokak restoranları göreceksiniz.
▫️ Koutoubia Mosque/ Kutubiyye Camii: Djemaa El Fna meydanı başındaki, Marakeş’in simgesi olan, en önemli camidir.
▫️ El Bahai Palace/ Sarayı: (70 Dirhem) Çinilerin en güzellerini görebileceğiniz, 19.yy yapımı dönemin veziri için inşaa edilmiş saraydır.
▫️ El Badi Sarayı (70 Dirhem)ve Sadi Mezarları
▫️Çarşılar (Souk): Eğer belirli bir çarşıyı arıyorsanız, Fransızca ismini önceden öğrenmekte yarar var. Babouche (ayakkabı) Souk, Chouari (halı) Souk, El-Attarine (perfüm ve baharat) Souk and the Cherratine (deri) Souk isimlerini bir yere kaydedin derim. En bilinen çarşı olan Souk Semmarine ✔️
▫️ Müzeler (Dar Si Said Sanat Müzesi,Marakeş Müzesi,Fotoğraf Müzesi)
▫️Bahçeler: Jarden Majorelles; Jacques Majorelle tarafından dizayn edilmiş ve 1947’de halka açılmıştır. Yves Saint Laurent’in sonradan sahibi olduğu ve ölünce de küllerinin serpildiği, içinde ev bulunan mavi badanalı botanik bahçe. İçinde binlerce çeşit bitki bulunmaktadır. İçeride İslami Eserler Müzesi de bulunmakta.
Marakeş’ten sonra eğer 2 gece daha vaktimiz olsa muhakkak 7-8 saatlik yolu göze alır ve Sahra çölüne giderdik ama vaktimiz el vermedi ve bir dahaki sefere bıraktık.
Şafşavan’da 1, Kazablanka konaklamasız, Marakeş 2 gece konaklamadan sonra rotamızı Game Of Thrones‘in film platosu olan, değişiklikler kasabası, sahil kenti Suvayr’a çeviriyoruz.
Suvayr
Yol boyu bize ilginç manzalar eşlik ediyor… Argan ağaçlarına tırmanmış keçiler argan ağaçlarındaki bitkiyi fermente etmek üzere hazır ve nazır görevdeler 🐐 Fotoğraf çekilmek için hazırda bekleyen gençler sizi çevreleyecek, bahşiş için hazırlıklı olun.
Burası Game Of Thrones izleyenler için oldukça tanıdık bir sahil kasabası 👇🏻
Burası Atlas Okyanusu’nun Suvayr kıyısı 📍
Sömürünün ve sefaletin simgesi adeta Suvayr. Halkın giyim kuşamı Şafşavan ve Marakeş’ten oldukça vasat durumda. Çevre ülkelerle balık ticareti yapılduğından halkın büyük kısmı balıkçı teknelerinde çalışıyor.
Suvayr’de gezilecek yerler 👇🏻
▫️ Suvayr Beach, okyanus kıyısında deveye binebilir, denizde yüzebilirsiniz.
▫️ Le Souk, antikacı dükkanlarında alışveriş yapılabilir.
▫️ Galeri Kasbah, bölgenin en bilinen galerisinden alışveriş yapabilirsiniz.
▫️ City Walls denilen şehir duvalarının çevresinde dükkanları gezebilirsin.
▫️ Castelo Real of Mogador denilen Game Of Thrones sahnelerinin çekildiği, balıkçı teknelerinin yanaştığı limanda vakit geçirebilirsin.
▫️ Sidi Ahmet Cami
▫️ Ben Youssef Cami
Suvayr’da bahar ve yaz aylarında denize girmek mümkün. Uçsuz bucaksız bir plajı var. Plajda deve turları da yapılıyor, deneyimleyebilirsiniz.
Yeme içme noktasında adım başı başı rastlayacağınız balıkçıları değerlendirebilirsiniz. Dönüş yolunda olacağımızdan ve hijyen endişesinden burada yemek yeme şansımız olmadı. Fas’te yemekle alakalı sorun yaşarsanız tavsiyem çok fazla şubesi olan MC Donalds’flar olabilir. İki defa ayrı yerlerde deneyimledim, etleri bölgenin hayvanından olduğundan Türkiye’dekinden çok lezzetli ve özellikle birinin fiziki şartları da epey iyiydi. Gitmişken yerel lezzetleri tatmak tercihim ama hdediğim gibi her zaman mümkün olmayabiliyor.
Seyahatimize burayı eklemeseydik Fas eksik kalırmış. Yol ne kadar yorucu olsa da iyi ki Fas’ın bu yüzüne tanıklık ettik.
Fas/Morocco seyahatimizde paylaştığım tüm Instagram içeriklerini görmek için tıklayın.
Seyahati planlamak ve buraya tecrübelerimi aktarmak gezinin kendisinden çok daha yorucu ama umarım istifade edebilmişsinizdir. Şimdiden iyi seyahatler.