Cumalıkızık Köyü’nde Gezilecek Yerler

Bursa ve Çevresinde Gezilecek Yerler  başlıklı yazımda bahsettiğim üzere üç günlük tatilimizin dönüş yönündeki son gününe 2-3 saatimizi verdiğimiz Cumalıkızık Köyü gezisinde nerelere gittik ve neler yaptık bu yazıda paylaşacağım.

Öncelikle son yıllarda dizi seti olarak kullanılması ve sosyal medyada çokca paylaşılması ile dikkat çeken Cumalıkızık’ın tarihinden bahsetmek istiyorum.

Osmanlı kırsal mimarisinin en görkemli köy yerleşimlerinden biri olarak günümüze kadar gelmeyi başaran Cumalıkızık, Uludağ’ın eteklerinde kurulan 700 yıllık bir vakıf köyüdür. Uludağ’ın etekleri ile vadilerin arasında sıkışıp kalan yöre köylerine bu konumlarından dolayı ”kızık” adı verilmiştir. Köylerin birbirlerinden ayrılması için de dereye yakın olanına Derekızık, Fidye verene Fidyekızık ve Kızık köylerinden topluca gidilerek cuma namazı kılınan köye de Cumalıkızık adları verilmiştir.

Cumalıkızık geleneksel Osmanlı mimarisine göre şekillenmiş, özgün sivil mimarlık örnekleri olan evlerin organik sokak dokusu ve anıtsal yapılarla bütünleştiği önemli bir kültür mirasıdır. Osmanlı’ların Bursa’da ilk yerleştikleri bölgelerden olan Cumalıkızık, 180’i halen kullanılan, bazılarında ise koruma ve restorasyon çalışmalarının yapıldığı toplam 270 ev ile Osmanlı dönemi konut dokusunu günümüze taşımaktadır.

Cumalıkızık evleri genelde üç katlıdır; birbirine akraba olan ailelerin birlikte, tam bir işbirliği ve uyum içinde yaşamlarını sürdürdüğü bilinmektedir. Evler yapılırken aile mahremiyetine son derece özen gösterilmiştir. Cumalıkızık evlerinde genelde iki türlü plan uygulanmıştır. Birincisinde evlerin dış kısımlarında zemin ve birinci katlar ile avlular, sokak döşemesine uygun moloz taş ve ahşap hatıllı duvarlarla örülmüştür. Üst kat ahşap taşıyıcı hımış dolgu, üstü alaturka kiremitli kırma çatılıdır. Sokaktan ev içinin görülmesi mümkün değildir. Pencereler üst katlarda kafesli veya cumbalıdır. İkinci tip evlerde ise dış avlu yoktur. Sokaktan kapı yardımıyla doğrudan hayat kısmına girilir.

İçlerinde yaşamların sürdüğü evleriyle adeta bir açık hava müzesi olan Cumalıkızık; tarihi, doğal ve kültürel değerleriyle UNESCO dünya tarihi mirası listesine alınmıştır.

Cumalıkızık’ta Nereleri Gezmeli

1.Çınar Ağaçları

Aracınızı otoparka parkedip köyün girişine yöneldiğinizde sizi iki dev çınar ağacı karşılayacak. Köyün anıtı diyebileceğimiz bu iki koca çınarın birinin gövdesi 4, diğerinin 6 metredir.

2. Cumalıkızık Cami

3. Zekeriya Hatun Çeşmesi

Cumalıkızık Camisinin doğu cephesindeki çift merdivenin altında, beşik tonozlu nişin içinde yer alır. Osmanlıca kitabesinde “Sahibül hayrat vel hasenat Zekeriya Hatun vakfıdır. Senet 1316” yazılıdır.

4. Cumalıkızık Hamamı

Hamamın ılıklık, sıcaklık ve su deposu isimleri ile anılan bölümleri orijinal haliyle durmaktadır. Camiye çok yakın mesafede bulunan hamamı ziyaret edebilirsiniz.

5. Cin Aralığı

Rivayetlere göre; Kurtuluş Savaşı’nda bir sokağın en sonundaki daracık geçit sokağın başından belli olmuyor ve işgalcilerin kovaladıkları askerler bu sokağa girince bir anda ortadan kayboluyor. ”Onları cinler mi kaçırdı” denmesinden dolayı bu çıkmaz sokağa Cin Aralığı ismi verilmiş. Şimdilerde ise yarım metre genişliği olmayan bu aralıkta fotoğraf çekilmek için kuyruklar oluşuyor.

6. Köy Kahvaltısı

Tarihi evlerin bir çoğu butik otel olarak hizmet veriyor. Bu otellerin avlusunda yöreye ait reçeller eşliğinde, sedir ve sini üzerinde kahvaltı yapabilirsiniz. Atmosfer ve kahvaltısı için önereceğim iki restoran ise Taş Ev ve Mavi Boncuk.

Fotoğraf Saklı Konak’a aittir.

Malesef Cumalıkızık’ta talebin yoğunluğundan kaliteden ödün veriliyor ve gereken özen gösterilmiyor diye düşünüyorum. O yüzden biraz hayal kırıklığı yaşayabilirsiniz.

7. Uludağ’ın Eteklerinde Yürüyüş

Kahvaltı sonrası Cumalıkızık’ın yukarısında bulunan yürüyüş parkurunda vadiden Uludağ’ın eteklerine kadar doğa yürüyüşü yapabilirsiniz.

8. Cumalıkızık Mimari Yapısını ”Küpeli Ev” İle Tanıyın

350 yıllık Küpeli Ev, Cumalıkızık’ın UNESCO projesinin yürütüldüğü yer olma özelliğinde. Çevresindeki küpe çiçeklerinden adını alan ev, günümüzde müze olarak hizmet veriyor. Evde sergilenen tüm eşyalar  Bursa ve çevresindeki köylerden getirilmiş. 2010 yılında restore edilen evde, eski zamanlarda kullanılan eşyaları ve el işlerini görebilirsiniz.  Müzeye giriş kişi başı 2,5 TL.

Avlusunda bir kahve molası vermeyi ihmal emeyin, tadı öyle çıkıyor ev gezisinin…

 9. Köyden Alışveriş

Cumalıkızık köylüleri geçimlerini ceviz, kestane, kiraz ve her yıl Haziran ayında şenlikleri yapılan ahududu ile sağlıyor. Köylünün turizmi keşfetmesiyle yöresel mutfak ürünlerinden  tarhana, erişte, reçel ve şifalı otlarda neredeyse her evin önünde satılıyor. Ben farklı tezgahlardan aldığım reçellerden pek memnun kalmasam da ekmekleri, nar ekşileri gayet güzeldi. Köyün girişinde kurulan pazar yerinden arzu ettiğiniz yöresel ürünleri kendinize yük etmemek adına dönüş yolunda alabilirsiniz.

El emeği satılan çeyizlik ürünlerden muhakkak almanızı öneririm. Tarihi evlerden çıkan 100 yıllık oyalar danteller çok uygun fiyatlara satılabiliyor.

Cumalıkızık’a nasıl giderim?

Bursa’nın doğusunda, Ankara karayolunun 10. kilometresinden güneye Uludağ yamaçlarına giden yol 3 km sonra Cumalıkızık yerleşimine ulaşır. Cumalıkızık’a, Bursa Santral garajdan minibüs ve belediye otobüsleri aracılığıyla yaklaşık yarım saatte ulaşılabilmektedir.

Not: Günübirlik tatilcilerden dolayı hafta sonları aşırı yoğunluk olduğunu bildiğimiz Cumalıkızık’a muhakkak hafta içi gidin!

Bursa ve çevresinde gezilecek yerler için buraya,

Diğer gezi yazıları için buraya,

Beni Instagram’dan takip etmek için buraya tıklayın.